PROGRAM
WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY
Publiczna Szkoła Podstawowa im. prof. Ignacego Mościckiego w Winnicy
rok szkolny 2023/2024
Szkolny Program Wychowawczo-Profilaktyczny jest zintegrowany z Programem Pracy Szkoły. Program powstał na bazie diagnozy środowiska szkolnego. Diagnoza została dokonana w formie ankiety kierowanej do uczniów, rodziców i nauczycieli oraz rozmów diagnozujących zapotrzebowanie na tematykę i działania wychowawcze oraz profilaktyczne na dany rok szkolny.
Przedstawia on w sposób całościowy treści i działania o charakterze wychowawczo-profilaktycznym podejmowane w szkole i jest realizowany przez wszystkich nauczycieli.
Program będzie wspomagał wychowawczą rolę rodziny, prawidłowy rozwój uczniów oraz wskazywał sytuacje podejmowania działań interwencyjnych w sytuacji zdiagnozowanych zagrożeń.
Publiczna Szkoła Podstawowa im. prof. Ignacego Mościckiego w Winnicy liczy 15 oddziałów, do których uczęszcza 301 uczniów. Sytuacja materialna rodzin jest zróżnicowana. Dzieci z rodzin najuboższych są objęte pomocą GOPS-u, między innymi w formie bezpłatnych obiadów w szkole. Rodzice większości uczniów pracują zawodowo, dlatego duża grupa dzieci korzysta ze świetlicy szkolnej.
Rodzice oczekują od szkoły bogatej oferty zajęć pozalekcyjnych i zajęć dostosowanych do potrzeb i zainteresowań uczniów, bowiem ważny dla nich problem stanowi pomoc uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi oraz uczniom zdolnym. Społeczność lokalna oczekuje od szkoły zapewnienia uczniom bezpiecznych warunków edukacyjnych i wychowawczych oraz promowania zdrowego stylu życia.
Opracowanie nowego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego zostało oparte o wnikliwą analizę sytuacji wychowawczej szkoły. Służyły temu ankiety skierowane do uczniów, rodziców i nauczycieli.
ANKIETA DLA RODZICÓW
Ankieta jest anonimowa, ma służyć ewaluacji Programu Wychowawczo-Profilaktycznego Szkoły.
Prosimy o udzielenie szczerych odpowiedzi na każde pytanie.
1. Czy Państwa zdaniem dziecko czuje się w szkole bezpiecznie?
W tej odpowiedzi 96% rodziców uważa, że szkoła jest bezpiecznym miejscem i skutecznie wypełnia swoje obowiązki w tym zakresie. Zaledwie 3,8% rodziców uważa, iż ich dzieci w szkole nie są bezpieczne.
2.Jak czuje się w swojej klasie?
W tej odpowiedzi zdecydowana większość rodziców uważa, że jego dziecko czuje się bezpiecznie w klasie, świadczy o tym pozytywny stosunek rodziców do środowiska rówieśniczego, w którym funkcjonuje jego dziecko. Jedynie 5,4% odpowiedzi wskazało iż ich dziecko czyje się źle w swojej klasie.
3. Czy szkoła podejmuje działania wychowawczo-profilaktyczne?
W tej odpowiedzi 92% wskazało iż szkoła podejmuje działania wychowawczo-profilaktyczne.
4. Z jakimi negatywnymi zachowaniami najczęściej spotyka się Państwa dziecko w naszej szkole?
Rodzice wskazali :
5. Gdzie najczęściej w szkole mają miejsca zachowania naganne?
W tej odpowiedzi Gdzie najczęściej w szkole zdarzają się zachowania naganne? Rodzice wskazali korytarz 57% (74 osoby), toalety 27,1% (35 osób), na przerwach 22,4% (29 osób), szatnia 12% (16 osób), boisko 6,1% (8 osób), autobus 2,3% (3 osoby), przed szkołą podczas oczekiwania na autobus 1,5% (2 osoby), pod kolumnami 1,5% (2 osoby), plac zabaw 0,7% (1 osoba), klasa 0,7% (1 osoba).
6. Jakie działania zaradcze podejmuje szkoła (wychowawcy, nauczyciele) w przypadku wystąpienia negatywnych zachowań uczniów?
Rodzice wskazali iż: rozmowa indywidualna z uczniem 77,5% (100 osób), rozwiązanie problemów na godzinie wychowawczej 48% (63 osoby), wezwanie rodziców 56% (73 osoby), rozmowa z psychologiem, pedagogiem szkolnym 48% (63 osoby), rozmowa w obecności dyrekcji 24% (31 osób), stosowanie kar zgodnych ze statutem szkoły 22% (29 osób).
7. Jakie postawy uczniów przede wszystkim powinna promować szkoła? Proszę zaznaczyć trzy punkty.
W pytaniu: Jakie postawy uczniów powinna promować szkoła? Rodzice napisali: poszanowanie godności ludzkiej 66% (86 osób), poczucie własnej wartości 63% (82 osoby), postawę tolerancji 44% (58 osób), radzenie sobie w dorosłym życiu 41% (53 osoby), potrzebę własnego rozwoju 36% (47 osób), postawę patriotyczną 29% (38 osób), aktywność, zdrowy styl życia 28% (37 osób), postawa ukierunkowana naprawdę i dobro 27% (36 osób).
8. Jakie są według Państwa przyczyny niepożądanych zachowań uczniów?
W pytaniu Jakie są przyczyny niepożądanych zachowań uczniów? Rodzice zwrócili uwagę na: chęć zaimponowania rówieśnikom, brak zainteresowania rodziców, złe wzorce z domu, za dużo czasu w Internecie, brak rozmów rodzica z dzieckiem, bezstresowe wychowanie, agresja na agresję, złe wzorce, brak wzorców do naśladowania, brak zasad, zazdrość, za dużo telefonów, depresja.
9. Jakie według Państwa zagadnienia powinny być ujęte w Programie Wychowawczo-Profilaktycznym Szkoły? Proszę podać własne propozycje.
Rodzice wskazali następujące propozycje zagadnień w Programie Wychowawczo-Profilaktycznym: tolerancja wobec słabszych, nauka asertywności, zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia uczniów, poszanowanie drugiego człowieka, promocja zdrowej żywności, pomoc fizyczna i psychiczna, działania integracyjne, indywidualne podejście do ucznia, przemoc w sieci, radzenie sobie z emocjami, przygotowanie do dorosłego życia, motywowanie do samokształcenia, szkodliwość energetyków.
ANKIETA DLA UCZNIÓW
Według wyników przeprowadzonej ankiety, w której wzięło udział 159 uczniów, 89% z nich czuje się w szkole bezpiecznie. Jeśli chodzi o środowisko klasowe, w tym wypadku 96% ankietowanych uznało, iż czuje się w nim dobrze. Warto również podkreślić, iż zdecydowana większość dzieci, bo aż 95% oceniła swoje kontakty z nauczycielami za dobre.
Najważniejsze postawy jakie szkoła powinna promować według uczniów to:
Z obserwacji ankietowanych wynika, iż głównymi działaniami zaradczymi, jakie podejmuje szkoła w przypadku wystąpienia negatywnych zachowań, są:
Jak wynika z przeprowadzonej ankiety 13% badanych doświadczyło przemocy w sieci ze strony innych uczniów naszej szkoły. Poza tym kolejne 13% ankietowanych padło ofiarą tzw. hejtu w Internecie ze strony innych ludzi, spoza środowiska szkolnego.
Okazuje się, iż 6% uczniów zaznaczyło, iż nie jest im obce zjawisko samookaleczenia.
Zdecydowana większość uczniów, w razie zagrożenia własnego lub innych, przede wszystkim zwróciłaby się o pomoc do:
Zachowania naganne, na które uczniowie zwracają uwagę, to przede wszystkim używanie w ich obecności wulgarnych i obraźliwych słów, czego doświadczyło 64% dzieci. Należy zwrócić uwagę również na fakt, iż 33% badanych spotkało się z agresją i przemocą na terenie szkoły. Warto także zaznaczyć, iż 10% uczniów doświadczyło odrzucenia ze strony innych. Pojawił się również problem wymuszania, zastraszania, wyłudzania oraz kradzieży. Na oba punkty zwróciło uwagę 11% ankietowanych. Poza tym 5% uczniów spotkało się na terenie szkoły z paleniem papierosów/e- papierosów, a 2% z zażywaniem narkotyków.
Na terenie szkoły, wg uczniów najwięcej zdarzeń nagannych, ma miejsce:
W pytaniu otwartym, w którym ankietowani mieli za zadanie opisać złe zachowania uczniów, z którymi się spotkali 41% wskazało przeklinanie, bicie się i kopanie, a po 1% kolejno: nagrywanie, wyłudzanie, palenie e-papierosów, kradzież i przykry zapach od ucznia. Pozostali badani nie udzielili odpowiedzi. W ostatnim zagadnieniu otwartym, odnośnie innych uwag jakie mięliby uczniowie, 100% z nich zostawiło pytanie bez odpowiedzi.
ANKIETA DLA NAUCZYCIELI
W badaniu wzięło udział 15 nauczycieli. 100% nauczycieli uważa, że uczniowie czują się w szkole bezpiecznie. Taka sama liczba pedagogów wyraża zdanie, iż szkoła podejmuje działania wychowawczo-profilaktyczne. Spośród negatywnych zachowań uczniów nauczyciele wymieniają:
Nauczyciele nie wymienili: kradzieży, pobić, picia alkoholu oraz zażywania substancji psychoaktywnych. Zdaniem nauczycieli zachowania naganne uczniów najczęściej mają miejsce w toaletach (73,3), na korytarzu podczas przerw (53,3%), szatniach (26,7%), przed szkołą (13,3%) oraz na szkolnym boisku (6,7).
W przypadku negatywnych zachowań uczniów wszyscy biorący w badaniu nauczyciele przeprowadzają rozmowę indywidualną z uczniem. 86,7% nauczycieli nawiązuje kontakt z psychologiem, pedagogiem szkolnym. 66,7% stosuje kary przewidziane przez szkołę. 53,3% wzywa do szkoły rodziców. 46,7% porusza problem na godzinie wychowawczej. 26,7% nauczycieli rozmawia z uczniem w obecności dyrekcji.
W procesie edukacyjno-wychowawczym 80% nauczycieli kształtuje poczucie własnej wartości i asertywnej postawy; 66,7% nauczycieli kształtuje poszanowanie godności ludzkiej; 47,7% postawę patriotyczną; 33,3% aktywności, zdrowego stylu życia; 26,7% potrzebę własnego rozwoju, radzenia sobie w dorosłym życiu i podejmowania odpowiedzialnych decyzji oraz postawę tolerancji wobec słabszych, niepełnosprawnych, odmiennych kulturowo, innej narodowości; 13,3% postawę ukierunkowaną na prawdę, dobro i piękno;
Według nauczycieli, przyczynami niepożądanych zachowań uczniów naszej szkoły są:
Na ostatnie pytanie ankiety: Jakie według Pani/Pana zagadnienia powinny być ujęte w Programie Wychowawczo-Profilaktycznym naszej szkoły nauczyciele odpowiedzieli:
WNIOSKI
Wspieranie dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej, której powinno być wzmacniane i uzupełniane przez działania z zakresu profilaktyki dzieci i młodzieży.
art. nr 1 pkt.3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe
Kształcimy i wychowujemy uczniów odpowiedzialnych za siebie i innych członków społeczności szkolnej. Pragniemy wyposażyć ich w taką wiedzę, umiejętności i kompetencje, aby w przyszłości stali się świadomymi, kreatywnymi i wrażliwymi członkami społeczności, w której funkcjonują: rodziny, miasta, kraju, świata. Chcemy, aby jak najlepiej wykorzystywali własny potencjał intelektualny i potrafili dostosowywać się do zmieniających się realiów współczesnego świata i cywilizacji, ucząc się przez całe życie. Zwracamy szczególną uwagę na rozwój fizyczny, psychiczny i duchowy naszych uczniów. Propagujemy zdrowy styl życia wśród uczniów i ich rodziców.
Nasza szkoła jest nowoczesną, przyjazną, innowacyjną placówką przygotowującą uczniów do kontynuowania nauki na kolejnym etapie edukacyjnym. Program wychowawczo-profilaktyczny ukierunkowany jest na ucznia, jego potrzeby, umożliwiając mu wszechstronny rozwój. Uczniowie naszej szkoły wyrosną na ludzi mających poczucie własnej wartości i odpowiedzialności za własne zachowanie oraz zdrowie. Wykorzystujemy najnowsze zdobycze techniki informacyjnej i informatycznej, stosujemy nowoczesne metody nauczania i wychowania, aby uczeń mógł rozwijać swoje zainteresowania, umiejętności, zdolności i pasje. Nasi uczniowie będą świadomi nierozerwalnego współistnienia ze środowiskiem przyrodniczym, świadomi własnego pochodzenia, dumni z bycia Polakami i członkami swojej „Małej Ojczyzny” z poszanowaniem kultury i tradycji. Szczególnie zadbamy o ich rozwój fizyczny, psychiczny i duchowy, aby w przyszłości propagowali zdrowy styl życia.
Wyrównywanie szans wszystkich uczniów poprzez dążenie do wszechstronnego rozwoju osobowego wychowanka w wymiarze intelektualnym, fizycznym, psychicznym, zdrowotnym i społecznym.
Propagowanie modelu wartości opartego na uniwersalnych zasadach poprzez:
Kształtowanie dojrzałości i aktywnej postawy życiowej oraz umiejętności planowania własnego rozwoju poprzez:
Promowanie zdrowego, ekologicznego i bezpiecznego stylu życia poprzez:
Przygotowanie do harmonijnego uczestnictwa w życiu społecznym poprzez:
Indywidualizacja procesu dydaktyczno-wychowawczego ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży o specjalnych potrzebach edukacyjnych i młodzieży uzdolnionej, przy ścisłej współpracy z rodzicami poprzez:
a) realizować zadania związane z dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą funkcją szkoły,
b) zapewnić bezpieczeństwo uczniom w czasie zajęć,
c) wspierać każdego ucznia w jego rozwoju,
d) kształcić i wychowywać młodzież w atmosferze wolności sumienia oraz szacunku dla każdego człowieka,
e) dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego,
f) doskonalić umiejętność klarownego tłumaczenia zagadnień naukowych,
g) jasno formułować oczekiwania wobec uczniów w zakresie edukacji i zachowania,
h) udzielać uczniom informacji zwrotnej o ich mocnych stronach i uzdolnieniach,
i) współpracować z wychowawcą klasy,
j) wprowadzać indywidualizację procesu nauczania,
k) aktywizować uczniów w czasie lekcji, inspirować pracę zespołową, stosować różnorodne metody dydaktyczne,
l) uwzględniać zalecenia specjalistów w pracy z uczniem,
m) reagować i przeciwdziałać wszelkim formom niewłaściwych zachowań,
n) zapoznać uczniów z Przedmiotowym Systemem Oceniania,
o) przekazywać uczniom i ich rodzicom informacje dotyczące wyników w nauce i zachowaniu oraz wymagań edukacyjnych stawianych przez szkołę,
p) podejmować systematyczne wysiłki zmierzające do wytworzenia właściwej atmosfery w czasie zajęć,
r) rozwiązywać bieżące problemy dydaktyczne i wychowawcze we współpracy z rodzicami, wychowawcami, pedagogiem szkolnym,
s) czuwać nad przestrzeganiem obowiązującego w szkole prawa,
t) uwzględniać cele wychowawcze w realizacji treści programowych,
u) reagować i przeciwdziałać wszelkim formom agresji i wandalizmu,
w) konsekwentnie przestrzegać norm współżycia społecznego.
a) zapoznania uczniów i ich rodziców z podstawowymi dokumentami regulującymi życie szkoły,
b) przekazania uczniom i ich rodzicom informacji dotyczących zachowania i wyników nauczania oraz wymagań edukacyjnych stawianych przez szkołę,
c) poznania i zdiagnozowania warunków życia oraz nauki wychowanków,
d) wspierania rozwoju uczniów,
e) opracowania klasowego planu wychowawczego w oparciu o Program Wychowawczo-Profilaktyczny Szkoły, przedstawienia go uczniom na godzinie wychowawczej i rodzicom podczas zebrania,
f) podejmowania systematycznych wysiłków zmierzających do wytworzenia właściwej atmosfery w zespole klasowym,
g) dbania o rozwój samorządności w klasie,
h) rozwiązywania bieżących problemów dydaktycznych i wychowawczych we współpracy z rodzicami, nauczycielami, pedagogiem szkolnym,
i) czuwania nad przestrzeganiem obowiązującego w szkole prawa zarówno przez uczniów jak i nauczycieli uczących w klasie,
j) kształtowania nawyków odpowiedniego zachowania się w różnych sytuacjach oraz nawyków przestrzegania zasad bezpieczeństwa, zasad higieny, mycia oraz dezynfekowania rąk,
k) integrowania zespołu klasowego i koordynowania pracy wychowawczej,
l) urozmaicania metod nagradzania,
m) planowania i prowadzenia lekcji wychowawczych zgodnie z planem pracy wychowawcy klasowego,
n) aktywizowania rodziców i opiekunów do współpracy ze szkołą, organizowania spotkań z rodzicami,
o) oferowania uwagi i pomocy młodzieży pochodzącej z rodzin wymagających wsparcia.
a) rozpoznawanie indywidualnych potrzeb uczniów oraz analizowanie przyczyn niepowodzeń szkolnych,
b) określanie form i sposobów udzielania uczniom pomocy psychologiczno- pedagogicznej odpowiednio do rozpoznanych potrzeb,
c) diagnoza środowiska szkolnego w zakresie problemu uzależnień, agresji, poczucia bezpieczeństwa,
d) współpraca z nauczycielami, rodzicami, uczniami i instytucjami wspierającymi wychowanie dzieci i młodzieży,
e) kierowanie uczniów we współpracy i na wniosek rodziców na specjalistyczne badania do poradni psychologiczno-pedagogicznej,
f) organizowanie akcji profilaktycznych,
g) opieka indywidualna nad uczniami wymagającymi wsparcia,
h) współpraca z rodzicami i wspólne wypracowywanie harmonogramu działań w celu rozwiązania zaistniałych problemów,
i) współpraca z placówkami specjalistycznymi,
j) prowadzenie dziennika zajęć pedagoga szkolnego.
Obowiązkiem każdego członka społeczności szkolnej jest przestrzeganie norm Kodeksu Etycznego!
1. W pracy wychowawczej dyrektor szkoły i nauczyciele wspierają rodziców w realizacji ich zadań wychowawczych tak, aby umożliwiać uczniom przejmowanie odpowiedzialności za własne życie i rozwój osobowy.
2. Zasady współpracy szkoły z rodzicami oparte są na wzajemnej życzliwości, dyskrecji oraz takcie i realizowane są poprzez:
3. Rodzice zapoznawani są z obowiązującym prawem oświatowym i osiągnięciami szkoły.
4. Rada Rodziców uczestniczy w opracowywaniu podstawowej dokumentacji szkoły.
5. Szkoła diagnozuje potrzeby i oczekiwania rodziców w zakresie pracy wychowawczo-opiekuńczej.
6. Rodzice systematycznie uczestniczą w zebraniach organizowanych przez dyrektora szkoły i wychowawców.
7. Wychowawcy przekazują rodzicom informacje o wynikach nauczania i zachowaniu dziecka, o przewidywanych ocenach niedostatecznych i wspólnie z rodzicami podejmują działania mające na celu eliminowanie przyczyn niepowodzeń szkolnych.
8. Rodzice mają obowiązek zawiadamiania wychowawcy o przyczynach nieobecności ucznia na zajęciach lekcyjnych, utrzymywania stałego kontaktu z wychowawcą.
9. W celu zapobiegania eskalacji problemów, rodzice powinni na bieżąco informować wychowawcę, pedagoga szkolnego lub dyrektora o najdrobniejszych przejawach demoralizacji wśród uczniów.
10. Rodzice ponoszą odpowiedzialność finansową za umyślne zniszczenia i kradzieże dokonane w szkole przez ich dzieci.
11. Rodzice powinni czynnie uczestniczyć w pracach, imprezach i apelach, podnosząc tym samym rangę uroczystości szkolnych.
12. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek trudności wychowawczych rodzice mają możliwość skorzystania z pomocy wychowawcy, nauczyciela i specjalistów z zakresu pomocy psychologiczno- pedagogicznej.
Zadania nauczyciela |
Cele i realizacja | Odpowiedzialni | Termin realizacji |
1.Rozwijanie zainteresowań uczniów SFERA INTELEKTUALNA |
- diagnoza, poznanie i rozwijanie uzdolnień uczniów – lekcje z wychowawcą - zajęcia rozwijające uzdolnienia, zainteresowania i pasje uczniów: koła przedmiotowe, artystyczne, sportowe - promowanie osiągnięć uczniów: udział w konkursach przedmiotowych, artystycznych, sportowych, eksponowanie prac uczniów w gablotach szkolnych, pracowniach przedmiotowych, gazetce szkolnej i lokalnej, stronie internetowej szkoły - projektowanie i realizacja projektów klasowych i szkolnych - planowanie przyszłej kariery, - włączenie działalności wolontariatu – sugerowanie się zainteresowaniami uczniów w doborze zadań Rozwój czytelnictwa wśród młodzieży: Propagowanie czytelnictwa wśród uczniów. - Organizowanie cyklicznych imprez czytelniczych: Październik – Miesiąc Bibliotek Szkolnych, „Konkurs Pięknego Czytania”. - Narodowe Czytanie „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej. - Dbanie o wystrój biblioteki szkolnej zgodny z aktualnymi świętami lub porami roku. - Wykonywanie gazetek ściennych propagujących czytelnictwo. - Zachęcanie uczniów do czytania jako przyjemnego spędzania czasu wolnego. |
wychowawcy pedagog nauczyciele prowadzący zajęcia pozalekcyjne wychowawcy świetlicy wychowawcy klas opiekunowie projektów pedagog szkolny wychowawcy bibliotekarz doradca zawodowy opiekunowie wolontariatu
bibliotekarz, nauczyciele
nauczyciele języka polskiego |
cały rok |
2. Kształtowanie umiejętności poszukiwania informacji i poszerzania wiedzy SFERA INTELEKTUALNA |
Stwarzanie warunków do wszechstronnego rozwoju osobistego uczniów: - wykorzystanie pracowni komputerowej w trakcie procesów lekcyjnych i pozalekcyjnych - korzystanie z pracowni przedmiotowych, tablicy interaktywnej, sali językowej - wykorzystanie zasobów biblioteki szkolnej, multimediów i Internetu - wykorzystanie platformy edukacyjnej. |
wszyscy nauczyciele | cały rok |
3. Umiejętność pracy w zespole SFERA SPOŁECZNA |
- udział uczniów w zawodach sportowych, konkursach przedmiotowych, tematycznych, interdyscyplinarnych, artystycznych, projektach edukacyjnych - działania samorządu uczniowskiego, imprezy, uroczystości - działalność wolontariatu. |
Nauczyciele przedmiotowi, opiekunowie kół zainteresowań, opiekunowie projektów Opiekunowie samorządu Opiekunowie wolontariatu |
cały rok |
4. Umiejętności komunikacji międzyludzkiej SFERA SPOŁECZNA |
- nabywanie nawyków kulturalnego zachowania się w towarzystwie oraz umiejętności prowadzenia rozmowy, - modelowanie kompetencji społecznych i emocjonalnych jako podstawy umiejętnego komunikowania się, - kształtowanie zdolności rozwiązywania konfliktów m.in. poprzez aktywność mediacyjną, - zajęcia pozwalające na nabycie umiejętności komunikacji interpersonalnej - kształtowanie umiejętności aktywnego i empatycznego słuchania innych a także innych umiejętności miękkich niezbędnych w relacjach interpersonalnych, - udział rodziców w szkoleniu dotyczącym postaw rodzicielskich. |
wychowawcy, nauczyciele przedmiotowi, pedagog, psycholog |
cały rok |
5. Kształtowanie kultury języka SFERA INTELEKTUALNA |
- utrwalanie zasad poprawnego posługiwania się językiem w mowie i piśmie, - udział w konkursach literackich, recytatorskich, ortograficznych, czytelniczych, - wyjazdy do kina, teatru, muzeum, centrów nauki, - działalność Grupy Teatralnej WIKT. |
Wychowawcy, nauczyciele języka polskiego, bibliotekarz, opiekun grupy teatralnej | cały rok |
6. Kształtowanie u ucznia postawy przynależności do środowiska szkolnego, lokalnego, narodowego i europejskiego SFERA SPOŁECZNA |
Zapoznanie z sylwetką patrona szkoły – prof. Ignacym Mościckim, piosenką szkolną, sztandarem: - akademia z okazji Dnia Patrona Szkoły, - pogadanki, dyskusje, - nauka hymnu szkolnego. Prezentowanie sylwetki Patrona w środowisku lokalnym: - promocja Placówki w prasie lokalnej oraz przy użyciu szkolnej strony internetowej. Współudział w organizacji i udział w uroczystościach szkolnych, lokalnych i państwowych: - Obchody posadzenia „Dębu Katyńskiego” - Uroczystości upamiętniające ważne wydarzenia historyczne i patriotyczne - Uczestniczenie w Dniach Mateusza w Pułtusku - Organizowanie apeli, akademii - Organizowanie imprez szkolnych: Andrzejki, Jasełka, Dzień Matki, Aktywna praca samorządu uczniowskiego: - organizacja wyborów opiekuna samorządu, - inicjowanie i udział w akcjach charytatywnych - organizacja i udział w wolontariacie - organizacja konkursów i wydarzeń szkolnych. Kultywowanie tradycji i obyczajów szkolnych lokalnych i kształtowanie postaw patriotycznych: - nauka oraz przypominanie hymnu państwowego, - udział i pomoc w organizacji spotkań wigilijnych, wielkanocnych, - uczestnictwo w obchodach świąt państwowych, np. Święta Niepodległości, Rocznica Konstytucji 3 Maja, - Dzień Wolontariusza – 5.12. Kultywowanie tradycji rodzinnych: - wzmocnienie więzi emocjonalnej z rodziną. - uczenie szacunku do wszystkich członków rodziny. - organizowanie imprez i uroczystości szkolnych o charakterze rodzinnym, np. Pasowanie na ucznia, Wigilia szkolna. - przygotowywanie tematycznych gazetek ściennych. - spotkania i pogadanki z pedagogiem i psychologiem Poznawanie symboli narodowych i kształtowanie nawyku okazywania im szacunku: - udział w apelach i uroczystościach szkolnych, organizowanie wycieczek do miejsc pamięci narodowej. Zapoznanie z prawami i obowiązkami ucznia: - zapoznanie ze statutem - zapoznanie z wewnątrzszkolnym zasadami oceniania - zapoznanie z regulaminem szkoły - zapoznanie z programem wychowawczo-profilaktycznego. Zwiększenie roli rodziców w życiu szkoły. Podnoszenie kompetencji opiekuńczo-wychowawczych rodziców. Zwiększenie udziału rodziców w pracy szkoły w celu podnoszenia jakości oddziaływań wychowawczych. Systematyczna wymiana informacji dotyczących funkcjonowania uczniów na terenie szkoły i poza nią. - Informowanie o możliwości uzyskania wsparcia ze strony instytucji działających na rzecz rodziny. Współudział w tworzeniu, wdrażaniu i modyfikacji dokumentów szkolnych. Współudział w przygotowaniach oraz przebiegu uroczystości szkolnych, imprez klasowych oraz wyjazdów edukacyjno-integracyjnych. Propagowanie tradycji regionalnych i życia w wartościach. |
Wychowawca, nauczyciel muzyki, nauczyciel języka polskiego, samorząd uczniowski, wychowawcy
Szkolne Koło Wolontariatu i opiekunowie
wszyscy nauczyciele
pedagog szkolny
dyrektor, nauczyciele |
cały rok |
7. Kształtowanie w uczniach tolerancji SFERA SPOŁECZNA |
Symulowanie sytuacji sprzyjających kształtowaniu sposobów kulturalnego wyrażania własnego zdania, uważnego słuchania innych. Poznawanie kultur, religii, tradycji innych narodów. Współpraca z Ośrodkiem Szkolno-Wychowawczym w Pułtusku. Wprowadzenie tematu tolerancji na lekcje godziny wychowawczej, przeprowadzenie zajęć dotyczącej tolerancji, wobec inności, w tym wobec uczniów osiągających „gorsze” wyniki w nauce. |
Wychowawcy, pedagog, psycholog nauczyciele języka polskiego |
cały rok |
8. Ukierunkowanie uczuć i emocji SFERA EMOCJONALNA |
Kształtowanie umiejętności okazywania własnych uczuć i emocji. Nauka kontroli własnych emocji. Umiejętność budowania właściwych relacji z rówieśnikami i otoczeniem. Zdobywanie umiejętności radzenia sobie ze stresem. Program wsparcia psychicznego uczniów z problemami emocjonalnymi. |
Spotkania z pedagogiem szkolnym, zajęcia psychoedukacyjne prowadzone przez specjalistów PP-P w Pułtusku, grupy wsparcia, spotkania okolicznościowe z członkami rodzin, pedagogizacja rodziców | cały rok |
9. Rozwiązywanie problemów i trudnych sytuacji SFERA EMOCJONALNA |
Nabywanie postaw asertywnych, nauka stosownego używania słowa „nie” jako postawy, dzięki której możemy zachować swoją tożsamość i poczucie własnej wartości. Nabywanie i rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów w grupie. Rozwijanie umiejętności zachowania się w sytuacjach nietypowych/trudnych. Nabywanie umiejętności akceptacji osób niepełnosprawnych, przedstawienie roli integracji. Wskazywanie sposobów pomagania rówieśnikom. Pedagogizacja rodziców nt. właściwe relacje z dzieckiem, wpływ mediów na zachowanie dziecka. |
Dyrektor szkoły, wychowawcy, samorząd uczniowski, pedagog, psycholog |
cały rok |
10. Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa w szkole i poza nią SFERA SPOŁECZNA |
Kształtowanie umiejętności prawidłowego stosowania zasad bezpieczeństwa obowiązujących w klasie, szkole i środowisku: - pogadanki, - prelekcje, - próbne alarmy. Kształtowanie umiejętności prawidłowego reagowania w sytuacjach zagrożenia: - pogadanki, prelekcje, - nabywanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy, - udział w kursie udzielania pierwszej pomocy. Nabywanie umiejętności w obszarze edukacji komunikacyjnej: - udział w kursie na kartę rowerową, zdobycie karty rowerowej, spotkania z policją, Turniej Ruchu Drogowego. Uczenie rozpoznawania zagrożeń związanych z codziennym życiem: - udział w imprezach profilaktycznych, akcji „Dzień Bezpiecznego Internetu” oraz w imprezach i uroczystościach informujących o prawach i obowiązkach ucznia. Podnoszenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia: - udział w próbnej ewakuacji szkoły, - stosowanie się obowiązujących zasad sanitarnych w szkole i poza nią odnośnie pandemii koronawirusa. Przypomnienie przepisów ruchu drogowego. Organizowanie spotkań z przedstawicielami Policji na temat bezpieczeństwa w ruchu drogowym. |
Wychowawcy, nauczyciele wychowania fizycznego
dyrektor |
zgodnie z harmonogramem imprez i uroczystości szkolnych |
11. Współpraca z rodzicami i instytucjami wspomagającymi szkołę SFERA SPOŁECZNA |
Kształtowanie integralnych działań wychowawczych szkoły i rodziny: - zebrania z rodzicami, - współpraca z rodzicami w organizowaniu imprez klasowych i szkolnych. Wzmacnianie prawidłowego rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego: - tworzenie opieki i pomocy materialnej dla potrzebujących uczniów, - współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, - współpraca z PCPR-em. |
Wychowawcy, pedagog | cały rok |
12. Dbamy o zdrowie SFERA INTELEKTUALNA |
Rozbudzanie potrzeby ochrony środowiska naturalnego: - realizowanie edukacji ekologicznej, - wycieczki do miejsc ochrony pomników przyrody, parków narodowych. Diagnozowanie swoich potrzeb, nawyków i kształtowanie umiejętności określania ich wpływu na zdrowie. Promowanie wartości zdrowego stylu życia: - pogadanki, dyskusje, - wdrażanie do realizacji zadań programu profilaktyki, - Tydzień Szkolnej Profilaktyki, - Udział z programach: „Śniadanie daje moc”, „Program dla szkół”. Doskonalenie sprawności fizycznej: - udział w pozalekcyjnych i pozaszkolnych sekcjach sportowych, - udział w zawodach sportowych. Aktywne spędzanie wolnego czasu: - gry i zabawy podczas pobytu na świetlicy szkolnej, - propagowanie zdrowego stylu życia, - tworzenie gazetek szkolnych i klasowych na ten temat. |
Wychowawcy, nauczyciel przyrody
Nauczyciel wychowania fizycznego
Wychowawcy |
cały rok |
Zadania | Sposoby realizacji | Odpowiedzialni | Terminy realizacji |
1. Propagowanie wśród młodzieży znajomości prawa i zasad przestrzegania go |
1. Zapoznanie uczniów z dokumentami określającymi pracę szkoły: - statutem, - wewnątrzszkolnymi zasadami oceniania, - procedurami określającymi sytuacje zagrożenia w szkole, - zasadami postępowania w sytuacjach kryzysowych 2. Pogadanki z policją o tematyce: - odpowiedzialności karnej nieletniego, - bezpieczeństwa w ruchu drogowym. 3. Godziny z wychowawcą o tematyce: - obowiązków ucznia, - systemu kar i nagród stosowanego w szkole. 4. Zapoznanie uczniów z prawami dziecka i człowieka, analiza odpowiednich dokumentów, np. Deklaracja Praw Człowieka, Konwencja o Prawach Dziecka – lekcje z wychowawcą 5. Organizacja uroczystości, np. Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka, Dzień Dziecka. 6. Włączanie uczniów w procesy aktualizowania prawa wewnątrzszkolnego, poprzez uczestnictwo przedstawicieli samorządu szkolnego w pracach zespołu ds. zmian w dokumentach szkolnych. 7. Organizacja apeli szkolnych, dotyczących wychowawczych spraw i działań szkoły w tym obszarze. |
Wychowawcy, pedagog nauczyciele historii i języka polskiego |
Wrzesień
Cały rok szkolny
Według potrzeb |
2. Zapobieganie wagarom, dyscyplina na zajęciach szkolnych |
1. Kontrolowanie przez wszystkich nauczycieli obecności uczniów na zajęciach lekcyjnych. 2. Konsekwentne stosowanie procedur szkolnych wobec uczniów opuszczających zajęcia szkolne. 3. Przeprowadzenie zajęć na godzinie z wychowawcą odnośnie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki – konsekwencje prawne nie przestrzegania ww. zasad. 4. Punktualne rozpoczynanie i kończenie zajęć szkolnych. 5. Organizacja zajęć dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, konsultacje przedmiotowe, zajęcia ze specjalistami szkolnymi. 6. Organizacja spotkań z rodzicami, dotycząca frekwencji uczniów na zajęciach oraz form pomocy uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. 7. Systematyczna współpraca z policją, sądem rodzinnym, kuratorami sądowymi. |
Wszyscy nauczyciele
Wychowawcy
pedagog szkolny, logopeda |
Cały rok szkolny
Według potrzeb |
3. Zapoznanie się z sytuacją rodzinną ucznia i środowiskiem społecznym, w którym przebywa uczeń |
1. Analiza dokumentów szkolnych uczniów dokonywana przez: - wychowawców, - pedagoga, - psychologa. w celu podejmowania stosownych działań zapobiegających sytuacjom problemowym. 2. Systematyczne wywiady z uczniami, rodzicami, wywiady środowiskowe w celu bieżącego monitoringu sytuacji uczniów. 3. Kontynuowanie systematycznej współpracy z instytucjami udzielającymi specjalistycznej pomocy, np.: - ośrodkami pomocy społecznej, - poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, - powiatowym centrum pomocy rodzinie, - SANEPiD. 4. Systematyczna współpraca z policją, sądem rodzinnym, kuratorami sądowymi. |
Dyrektor, wychowawcy klas
Pedagog
|
Cały rok szkolny, według potrzeb |
4. Stworzenie systemu pomocy uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, mającymi problemy edukacyjne i wychowawcze |
1. Opracowanie harmonogramów zajęć wspierających uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym dla uczniów z problemami edukacyjnymi i wychowawczymi. 2. Zaplanowanie prac zespołów powołanych do opracowania: IPET – indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych. 3. Zaplanowanie i realizacja działań wspierających uczniów: - zajęcia korekcyjno-kompensacyjne przeznaczone dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi - zajęcia rewalidacyjne przeznaczone dla uczniów niepełnosprawnych, - konsultacje nauczycieli. 4. Udzielanie rodzicom pomocy w zakresie wskazywania instytucji służących specjalistyczną pomocą. 5. Organizacja spotkań indywidualnych z rodzicami przez wychowawców i specjalistów szkolnych: pedagoga, logopedy. 6. Systematyczna współpraca z instytucjami zajmującymi się wspieraniem uczniów i rodzin z problemami edukacyjnymi i wychowawczymi: Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. |
Wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog, psycholog dyrektor logopeda |
Cały rok szkolny, według potrzeb |
5. Systematyczne motywowanie uczniów do nauki |
1. Prezentowanie na zajęciach z wychowawcą zainteresowań i pasji uczniów. 2. Organizacja zajęć pozalekcyjnych zgodnie ze zdiagnozowanymi wcześniej potrzebami uczniowskimi. 3. Przygotowywanie uczniów do udziału w konkursach przedmiotowych, tematycznych, interdyscyplinarnych, artystycznych i sportowych. 4. Organizacja przez specjalistów szkolnych zajęć z zakresu technik uczenia się, umiejętności radzenia sobie z problemami i stresem. 5. Organizacja zajęć wspierających pracę ucznia zdolnego. 6. Indywidualizacja procesu edukacyjnego oraz systemu oceniania wobec uczniów tego wymagających. 7. Uwzględnianie zaleceń poradni psychologiczno-pedagogicznej zwartych w opiniach i orzeczeniach. 8. Stosowanie pochwał nawet najmniejszych sukcesów, wobec uczniów wymagających wsparcia. |
Wychowawcy nauczyciele, dyrektor
Pedagog, psycholog
Dyrektor
Pedagog Wszyscy nauczyciele |
Cały rok szkolny, według potrzeb |
6. Stwarzanie możliwości budowania właściwych relacji rówieśniczych, przeciwdziałanie agresji, mobbingowi itp. |
1. Organizowanie zajęć z wychowawcą na temat: - motywowania ucznia do pracy – szkolenie dla uczniów i ich rodziców - sposobów rozwiązywania konfliktów, - asertywności, - budowania poczucia własnej wartości, - form mediacji, - komunikacji interpersonalnych, - postawy tolerancyjnej, - kreatywności. 2. Organizacja zajęć warsztatowych z zakresu zagrożeń związanych z posługiwaniem się Internetem. 3. Organizowanie imprez służących integracji środowiska szkolnego: - wycieczki szkolne, ogniska, pikniki, festyny, zabawy szkolne, zajęcia integracyjne dla klas pierwszych. 4. Aktywne i systematyczne pełnienie dyżurów nauczycielskich podczas przerw międzylekcyjnych. 5. Systematyczne i zgodne z procedurami reagowanie wszystkich pracowników szkoły na wszelkie formy i przejawy agresji w szkole 6. Intensyfikacja działań wychowawczych nauczycieli, pracowników szkoły wobec uczniów stosujących wulgaryzmy, poniżających innych. |
Wychowawcy klas, nauczyciele, pracownicy szkoły, pedagog szkolny, psycholog, doradca zawodowy |
Cały rok szkolny, według potrzeb |
7. Popularyzowanie zdrowego stylu życia |
1. Zajęcia z pedagogiem szkolnym na temat organizacji wolnego czasu. 2. Propagowanie aktywności sportowej, zachęcanie do udziału w czynnym uprawianiu sportu na zajęciach SKS, kołach sportowych, klubach sportowych. 3. Zachęcanie uczniów do udziału w konkursach i zawodach sportowych. 4. Nauka zasad fair-play stosowane w życiu społeczności szkolnej. 5. Organizacja zajęć umożliwiających aktywny tryb życia, np, udział w biegach przełajowych, udział w zajęciach terenowych. 6. Zapoznawanie młodzieży z zasadami zdrowego żywienia i odżywiania się – udział uczniów w projektach szkolnych: Śniadanie daje moc. 7. Udział uczniów w kołach promujących aktywny i zdrowy styl życia, koło ekologiczne, przyrodnicze. 8. Kontynuowanie współpracy z instytucjami promującymi aktywny i zdrowy styl życia, np. Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną, Ligą Ochrony Przyrody, Agencją Rynku Rolnego, Centrum Dietetycznym. |
Pedagog
nauczyciele w-f wszyscy nauczyciele wychowawcy pedagog
dyrektor pedagog |
Cały rok szkolny, według potrzeb |
8. Uświadamianie uczniom negatywnych skutków działania środków psychoaktywnych, dopalaczy, napojów energetyzujących oraz następstw działania tych substancji |
1. Udział uczniów w pogadankach, warsztatach i innych formach poznawania środków uzależniających i konsekwencji ich spożywania, np.: - środków psychoaktywnych, - dopalaczy, - tytoniu, e-papierosów, - alkoholu, - narkotyków, - napojów energetyzujących. 2. Organizowanie w szkole uroczystości poświęconych obchodom, np.: - dni bez tytoniu, - światowy dzień zdrowia. 3.Bieżące informowanie uczniów o negatywnych skutkach zażywania tytoniu, alkoholu, środków psychoaktywnych, napojów energetyzujących. 4. Organizowanie przedstawień profilaktycznych 5.Organizacja spotkań z wybranymi (w zależności od diagnozy środowiska szkolnego) specjalistami zajmującymi się uzależnieniami (psycholog, terapeuta uzależnień, SANEPID-em) 6. Kontynuowanie współpracy z instytucjami zajmującymi się leczeniem uzależnień. 7. Udział uczniów w konkursach związanych z tematyką zagrożeń współczesnego świata. 8. Obchody Tygodnia Szkolnej Profilaktyki, poświęcone talentom uczniowskim, ich pasjom i zainteresowaniom. |
Wychowawcy klas, pedagog, psycholog zapraszani w zależności od potrzeb specjaliści, dyrekcja | Cały rok szkolny, według potrzeb |
9. Przygotowanie uczniów do podejmowania pracy wolontariusza |
1. Propagowanie idei wolontariatu. 2. Organizowanie w szkole i środowisku lokalnych akcji charytatywnych. 3. Zachęcanie uczniów do uczestnictwa w wolontariacie organizowanym przez stosowne instytucje. 4. Mobilizowanie uczniów do uczestniczenia w konkursach i turniejach popularyzujących wolontariat. |
Wychowawcy klas, dyrekcja szkoły, rodzice uczniów |
Cały rok szkolny, według potrzeb |
10. Współpraca z rodzicami |
1. Przedstawienie rodzicom podstawowych dokumentów regulujących pracę szkoły, np.: - statut szkoły, - wewnątrzszkolne zasady oceniania, - program wychowawczo-profilaktyczny 2. Ustalenie zasad kontaktowania się z rodzicami uczniów. 3. Zapoznanie rodziców z zakresem udzielanej pomocy przez specjalistów szkolnych (pedagog, psycholog, doradca zawodowy, logopeda). 4. Przedstawienie harmonogramu spotkań z wychowawcami i dni otwartych w szkole. 5. Zapoznanie rodziców z tematyką profilaktycznych spotkań organizowanych przez szkolę dla rodziców. 6. Zachęcenie do organizowania i uczestnictwa we wspólnych wyjazdach i imprezach szkolnych. 7. Zachęcenie rodziców do współpracy w zakresie działań profilaktycznych i we wspólnym rozwiązywaniu problemów wychowawczych zaistniałych w szkole. |
Wychowawcy klas, dyrekcja, specjaliści szkolni, rodzice uczniów |
Cały rok szkolny, według potrzeb |
11. Współdziałanie wszystkich pracowników szkoły i rodziców w zakresie profilaktyki i interwencji |
1. Udział nauczycieli i specjalistów szkolnych w konferencjach, warsztatach i szkoleniach, dotyczących profilaktyki uzależnień. 2. Rozwijanie współpracy z instytucjami promującymi zdrowy styl życia i oferujących pomoc w zakresie profilaktyki uzależnień. 3. Systematyczny rozwój współpracy z rodzicami, radą rodziców w zakresie profilaktyki. 4. Kontynuowanie dobrej praktyki szkolnej w obszarze wymiany doświadczeń i informacji w zakresie szeroko pojętej profilaktyki, obejmującej zagadnienia i problemy szkolne. |
Dyrektor szkoły, wszyscy nauczyciele, rodzice | Cały rok szkolny, według potrzeb |
Wszyscy uczniowie mają prawo do konstruktywnej pochwały, czyli do uzyskania konkretnych informacji o rzetelnie wykonanych zadaniach, talentach, predyspozycjach, umiejętnościach, mocnych stronach.
Uczniowie, którzy wyróżniają się w nauce, zachowaniu i pracy społecznej, oraz reprezentują szkołę na zewnątrz, mają prawo do nagród:
W przypadku niewłaściwego zachowania ucznia przewiduje się podjęcie działań:
Sprawy do załatwienia mogą być zgłaszane:
a) na zebraniach rodziców,
b) na zebraniach trójek klasowych, na forum rady rodziców,
c) na spotkaniach i posiedzeniach klasowych Samorządów Uczniowskich,
d) wychowawcom w sprawach doraźnych,
e) pedagogowi, psychologowi szkolnemu i dyrektorowi w sprawach pilnych,
f) rodzicom przez wychowawców, nauczycieli, pedagoga (na zebraniach rodziców oraz w trakcie rozmów indywidualnych),
g) w wyjątkowych przypadkach szkoła kieruje wniosek do Sądu Rodzinnego i Nieletnich, w przypadku podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie szkoła zakłada Niebieską Kartę i kieruje sprawę do Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
a) systematyczne uczęszczanie do szkoły,
b) takt i kultura w kontaktach z ludźmi:
c) sumienność i poczucie odpowiedzialności:
d) angażowanie się w życie klasy i szkoły:
e) dbałość o estetykę wyglądu:
f) zakaz używania telefonu komórkowego oraz innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły,
g) zakaz spożywania środków psychoaktywnych (alkohol, papierosy, narkotyki),
h) spożywanie posiłków tylko podczas przerw międzylekcyjnych.
Monitoring programu wychowawczo-profilaktycznego prowadzony jest na bieżąco przez dyrektora szkoły, wychowawców klasowych, pedagoga. Poddawany jest systematycznej ewaluacji i modyfikowany zgodnie z zaistniałymi sytuacjami, ma charakter otwarty. Ewaluacja programu dokonywana będzie na zakończenie każdego roku szkolnego. Bieżący monitoring i roczna ewaluacja pozwala na określenie mocnych i słabych stron podjętych oddziaływań wychowawczych.
Narzędzia monitorujące: obserwacja zachowań uczniów, aktywności, dyskusje z uczniami i z rodzicami, wywiady z rodzicami, analiza wytworów uczniów, dokumentów szkolnych, wywiady z nauczycielami i innymi pracownikami szkoły.
Narzędzia ewaluacyjne: informacje udzielane przez nauczycieli, uczniów i rodziców, sprawozdania wychowawców z realizacji planów wychowawczych, informacje zebranych podczas spotkań z rodzicami, informacje dotyczące współpracy z instytucjami wspomagającymi, sprawozdania specjalistów z zakresu pomocy psychologiczno- pedagogicznej, przewodniczących zespołów przedmiotowych, zespołu wychowawczego, zespołu do spraw ewaluacji pracy szkoły, do spraw skrzynki zaufania oraz opiekunów organizacji szkolnych.