Dlaczego warto czytać dzieciom?

,,Czytanie dzieciom i ograniczenie korzystania z mediów

elektronicznych to najlepsza inwestycja w ich przyszłość.”

Jim Trelease

Czytanie nie tylko może być przyjemnością, ale i nauką wpływająca na rozwój dziecka. Nie można wskazać momentu, który byłby idealny na rozpoczęcie czytania książek dziecku – ta aktywność ma tak wiele walorów, a przygodę z książką najlepiej rozpocząć tuż po narodzeniu dziecka lub jeszcze wcześniej. Dziecko nie do końca rozumie znaczenie wszystkich słów, ale słyszy głos, czuje rytm wypowiadanego tekstu i płynące z niego emocje. Dzięki temu rozwija się intelektualnie i społecznie.

Czytając dziecku zaspokajamy jego potrzeby emocjonalne – czego nie zrobi za nas komputer ani telewizja. Podczas czytania jesteśmy blisko, przytulamy dziecko, patrzymy na nie z miłością, poświęcamy mu czas. Swoim zachowaniem przekazujemy swojej latorośli, jak jest dla nas ważne. To właśnie dzięki poczuciu, że jest ważne i kochane, dziecko rozkwita, zaczyna budować wiarę w siebie, życzliwość, empatię, umiejętności społeczne, rozwija intelektualnie. Żaden materialny prezent nie zrekompensuje dziecku tych wspólnych chwil, które wyzwalają się podczas czytania.

Pozytywny wpływ głośnego czytania dzieciom w wieku:

0–3 lata:

• buduje więź emocjonalną, daje dziecku poczucie bliskości i bezpieczeństwa,

• usprawnia koordynację wzrokowo-ruchową,

• uczy myślenia przyczynowo-skutkowego, kojarzenia faktów i wyciągania wniosków,

• wspomaga rozwój mowy poprzez przyswajanie intonacji i melodii języka,

• uspokaja, wzmacnia poczucie przynależności do rodziny,

• dostarcza podstawowej wiedzy o otaczającym świecie, np. o ludziach, roślinach czy przedmiotach,

• przekazuje wzorce osobowe,

• uczy wyrażać własne potrzeby i oczekiwania wobec innych.

   

3–6 lat

• daje dziecku wiedzę o sobie i otaczającym go świecie,

• rozwija kompetencje poznawcze,

• pomaga poznać, nazwać i wyrażać emocje, a także pokazuje, jak sobie z nimi radzić,

• usprawnia myślenie, pamięć i mowę,

• uczy rozróżniać świat zewnętrzny od świata odczuć i wrażeń,

• pomaga oswoić trudne tematy i pokonywać lęki,

• daje nowe wzory osobowe oraz wskazówki, jak postępować w nieznanych dotąd sytuacjach,

• rozwija zainteresowanie słowem pisanym oraz rozbudza w dziecku gotowość do nauki samodzielnego czytania,

• jest dla dziecka czasem relaksu, pozwalającym na odreagowanie emocji,

• rozwija kreatywność i wyobraźnię,

• uczy rozwiązywać problemy oraz wyciągać logiczne wnioski,

• jest świetnym pretekstem do rozmowy, wyprawy w miejsca związane z jej tematem.

   

6–10 lat

• pomaga dziecku odnaleźć się w nowej rzeczywistości, jaką jest szkoła,

• przygotowuje i motywuje do samodzielnego czytania,

• kształtuje nawyk czytania i zdobywania wiedzy,

• pozwala rozwijać hobby, zainteresowania, zaspokoić ciekawość,

• ułatwia przyswajanie wiedzy i zapamiętywanie informacji,

• wzbogaca słownictwo,

• rozwija umiejętność swobodnego wypowiadania się i myślenia,

• umacnia więzi rodzinne,

• rozbudza i kształtuje wrażliwość emocjonalną,

• daje wewnętrzną siłę do radzenia sobie z trudnościami,

• pokazuje, jak panować nad własnymi emocjami,

• kształtuje osobowość oraz poczucie własnej wartości,

• uczy oceny swojego zachowania z moralnego punktu widzenia,

• pomaga rodzicowi zrozumieć emocjonalny i społeczny rozwój swojego dziecka.

Nie można przejść obojętnie obok umiejętności wyciszenia się jakie niesie ze sobą wspólne czytanie. Wciągająca książka może być znakomitą i zdrową ucieczką od codziennych stresów i niepokojów. Lektura czytana dziecku na dobranoc może zamykać dzień. Czytając dziecku my również doświadczamy licznych korzyści. Książki pozwalają nam dorosłym spojrzeć z innej perspektywy na świat i niejednokrotnie podsuwają sposoby radzenia sobie z codziennością, pozwalają lepiej wejść w świat naszej pociechy.

Głośne czytanie dzieciom pomaga także w wyrabianiu niezwykle ważnej umiejętności naszego umysłu, jaką jest - koncentracja. Nie możemy rozwiązać problemu, jeśli nie potrafimy się na nim skupić. Coraz częściej obserwujemy w naszym przedszkolu dzieci z problemami lub brakiem koncentracji, które wynikają głównie z nadmiernego korzystania z elektroniki. Dzieci bombardowane szybko zmieniającymi się obrazami i dźwiękami, nie są w stanie się wyciszyć, zatrzymać na chwile i skupić.

Z jednej strony wybór literatury w księgarniach czy bibliotekach jest ogromny więc przed rodzicami, nauczycielami jak i dziećmi stoi wiele możliwości. Z drugiej strony są jednak telewizja, gry komputerowe, tablet, telefon.... Rodzi się pytanie jak przemycić książkę dziecku, aby stała się jedną z form przyjemnego spędzania czasu, zdrową formą ucieczki od nudy, a nie przymusu? Nie ma na czarodziejskiej pigułki, która sprawi, że nasze dziecko od tak zainteresuje się książka i z nią będzie spędzało czas. Atrakcyjność narzędzi cyfrowych jakie daje mam postęp cywilizacyjny nie spadnie, a wręcz ciągle rośnie. A my możemy wygłaszać wiele teorii, potwierdzonych badaniami - co do korzyści z czytania książek dzieciom. Słowa uczą, ale tak naprawdę przykłady pociągają, inspirują do działania. Dziecka nie zmusimy do sięgnięcia po książkę jeśli, sami tego nie robimy. Dziecko uczy się na naszym przykładzie. Jeśli nasza pociecha widuje nas tylko przed telewizorem czy telefonem lub innym ekranem - nie sięgnie po książkę, nie będzie czytać. Pewna bliska mi osoba często mawiała, że narzędzia cyfrowe to złodzieje czasu, a więc nie okradajmy swoich dzieci z czasu, który możemy spędzić z nimi - wylogujmy się. Bądźmy inspiracją dla swoich dzieci sięgnijmy po książkę. Czytajmy dzieciom, z dziećmi… Czytajmy sami, dla naszych dzieci! Pamiętajmy przy tym, że małe dziecko nieprzyzwyczajone do czytania książek może mieć początkowo problem ze skupieniem uwagi. Nie powinno nas to jednak zniechęcać do czytania. Wprowadzajmy czytanie poprzez zabawę z książką, pokazywanie obrazków i rozmowy. Samo czytanie może trwać 1-2 minuty, zanim stopniowo zacznie się wydłużać w ślad za rosnącymi możliwościami skupienia uwagi. Codzienne czytanie dziecku dla przyjemności jest najlepszą inwestycją w jego przyszłość. Czytajmy dziecku co najmniej 20 minut, codziennie.

Opracowała:

Urszula Zaręba

Źródła:

https://calapolskaczytadzieciom.pl/

https://dziecisawazne.pl/

https://www.instytutksiazki.pl/

http://wielki-czlowiek.pl/kategoria/aktualnosci/

Zabawy z książką w przedszkolu, w domu i w szkole, K. Klimek-Michno Kraków 2018.